MISH

Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne w okresie od 1992 do 30 września 2013 r.

Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne powstały na Uniwersytecie Warszawskim w 1992 r. na mocy Uchwały Senatu Uniwersytetu Warszawskiego z dnia 16 grudnia 1992 r. o utworzeniu Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim. W 1998 r. Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne przekształcone zostały w Kolegium MISH. 19 marca 2013 r. decyzją Rektora Uniwersytetu Warszawskiego Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych przekształcone zostało w Kolegium Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych.

Autorem projektu utworzenia MISH na Uniwersytecie Warszawskim był prof. dr hab. Jerzy Axer, który w charakteryzowanym okresie kierował powołaną jednostką. Do 2008 roku jako dyrektor, a następnie jako przewodniczący Rady Kolegium MISH.
Od chwili powstania indywidualne studia międzywydziałowe (później: międzykierunkowe i międzyobszarowe) były nową formą studiów, szczególnie atrakcyjną nie tylko dla kandydatów o szerokich zainteresowaniach humanistycznych, nie mieszczących się w tradycyjnym systemie studiowania jednej dyscypliny akademickiej, ale też dla osób obdarzonych niespokojnym umysłem, dociekliwych i refleksyjnych, a zarazem gotowych brać na siebie współodpowiedzialność za kształt i rytm swoich studiów.

Nadrzędnym celem studiów było zapewnienie studentom MISH możliwości uczęszczania na zajęcia, zdobywania zaliczeń, zdawania egzaminów oraz uzyskiwania dyplomów ukończenia studiów we wszystkich jednostkach dydaktycznych współtworzących Kolegium MISH, a także (bez możliwości uzyskania dyplomu) w pozostałych jednostkach Uniwersytetu Warszawskiego i innych uczelni (za zgodą odpowiednich władz). Natomiast podstawą zasadą funkcjonowania studiów indywidualnych była relacja mistrz – uczeń. Najważniejszym sposobem tworzenia tej więzi było zapewnienie studentowi stałej opieki tutora (opiekuna naukowego), którego student samodzielnie wybierał spośród pracowników naukowych Uniwersytetu Warszawskiego ze stopniem co najmniej doktora, specjalizujących się w dziedzinie najbliższej zainteresowaniom studenta.

We wskazanym okresie funkcjonowania Kolegium MISH studia prowadzone w jednostce realizowały zamierzenia edukacyjne ściśle odpowiadające ich pierwotnej nazwie. Były to studia:

• międzywydziałowe – współprowadzone przez jednostki organizacyjne UW, przy czym indywidualny program studiów każdego studenta musiał obejmować na trzech pierwszych latach zajęcia (z zaliczeniami i egzaminami) z co najmniej trzech kierunków studiów.
• indywidualne – zorganizowane w systemie tutorialnym, w którym każdy student wybierał opiekuna naukowego (tutora). Wspólnie z opiekunem student układał corocznie plan studiów uwzględniający zarówno wymagania konieczne do uzyskania dyplomu ukończenia studiów na wybranym kierunku, jak i indywidualne zainteresowania i pasje naukowe.
• humanistyczne – oferta kierunków studiów, prowadzonych przez jednostki organizacyjne Uniwersytetu Warszawskiego współtworzące Kolegium MISH, obejmowała przede wszystkim kierunki humanistyczne, m.in.: filozofię, socjologię, historię, historię sztuki, etnologię, filologię (kilkanaście specjalności), filologię polską, psychologię, pedagogikę, dziennikarstwo, kulturoznawstwo i in. W ramach Kolegium MISH możliwe było także uzyskanie dyplomu ukończenia studiów z zakresu innych dyscyplin, m.in.: ekonomii, stosowanych nauk społecznych, profilaktyki społecznej, nauk politycznych, prawa.

Zasadność powołania takiego modelu studiów została poświadczona przez przyjęcie wzorowanego na inicjatywie UW modelu MISH czołowych uniwersytetach polskich (m. in. Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Jagielloński, Katolicki Uniwersytet Lubelski i in.).

Miarą sukcesu tych inicjatyw było powołanie do życia w roku 1999 międzyuniwersyteckiej ogólnopolskiej struktury pod nazwą Akademia »Artes Liberales«, która przeniosła doświadczenia MISH-ów na poziom studiów międzyuczelnianych.

Studia MISH stały się też punktem wyjścia do stworzenia kolejnych innowacyjnych form kształcenia interdyscyplinarnego w UW. Przykładem jest kierunek unikatowy artes liberales, na początku realizowany w ścisłej współpracy Kolegium MISH z Instytutem Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales” (obecnie Wydział „Artes Liberales”).

Od chwili powstania do 2012 roku poważne zaplecze finansowe dla MISH stanowiła Fundacja „Instytut Artes Liberales”. Z jej środków pokrywano zasadniczą część kosztów związanych z prowadzeniem studiów MISH, opłacano wynagrodzenia dla prowadzących zajęcia w ramach tzw. „modułu” (oferta dydaktyczna przygotowywana w każdym roku z myślą wyłączenie o studentach MISH), a także – w pierwszych latach – wynagradzano tutorów. Wraz z upływem lat, rozwojem Kolegium MISH, umocnieniem jego miejsca w strukturze Uniwersytetu Warszawskiego, zwiększała się suma środków przeznaczonych na utrzymanie jednostki przekazywanych z budżetu uczelni. Od 2013 roku całkowity koszt prowadzenia studiów Kolegium MISH przejął Uniwersytet Warszawski.